25/04/2024
10:31 PM

Aprenda las palabras básicas del español en garífuna

  • 22 septiembre 2015 /

Sumérgete en la riqueza cultural del Garífuna. Aprende palabras y frases, descubre su abecedario y conecta con esta fascinante lengua en nuestra guía.

San Pedro Sula, Honduras.

El garífuna es un idioma que nació en las Antillas, específicamente en la isla de San Vicente (Yurumein).
Esta lengua se habla en Honduras, Guatemala, Belice, Nicaragua y en algunas ciudades de Estados Unidos.

En Travesía, Bajamar y Alfonso Lacayo de la Rivera Hernández en San Pedro Sula son tres lugares donde las escuelas públicas imparten educación bilingüe garífuna-español.

Días de la semana

Leindi: Lunes

luagu-biama: Martes

luagu-ürüwa: miércoles

luagu-gádürü: jueves

wándaradi: viernes

samudi: sábado

dimaasu: domingo

Frases cotidianas

¿ka san weyu uguñe? ¿qué día es hoy?

maríbanti narugadún uguñe: hoy amanecí muy bien

buidulámuga waiyasu: que te vaya bien

saminabá lubágien bayánuhan: piense antes de hablar

¿ida biñá gia? ¿cómo está usted?

¿ka biri? ¿cuál es tu nombre?

¿halía bagánawa? ¿dónde vive usted?

lau fulesi: por favor

¿gadíbiña? ¿qué te pasa?

darí haruga: hasta mañana

buiti bináfi: buenos días

buiti gúñou: buenas noches

buiti rabaunweyu: buenas tardes

Vocabulario

Isâni: hijo
Úguchulu madre
Úguchili padre
Wayamaga iguana
Gárou tortuga carey
Agare lagarto
Gasigamu cusuco
Herenge cangrejo playero
Wadubi zopilote
Harouru jaiba
Uduraü peces
gurúyara canoa
baya playa
barana mar
hati luna
weyu sol
salu sal

Himno Nacional de Honduras en garífuna
Leremuna Indura

Coro
Bufanidira aban aruni huariñuguna
Dürüwaguali lau arumaü kei diliti
Arihuati tidan tanigi
Seingü waruguma dingubeletu
Lidan tadaündana hamuriti barana
Lau luweinamun labounhan latounigira
Lagadabunrügügien lerebe wüburügü
Anurein aban waruguma
Lau igemeri miriti.

VII estrofa
Lun wareiduni idaündani lira
Wouweguba luagu wagaira
Larandaruba giñe wabunurun
Anhawa ouwegua luagu bisien.
Hanginame lau lineberi bufanidira
Ouburahoweina lidan tubana
Gibebaña ouwegutiña indura
Lauba pantaü heiguada sungubei.